Một trong những yếu tố quan trọng nhất để đảm bảo cho gà nuôi thả rông sinh trưởng và phát triển tốt chính là chuồng trại. Chuồng gà cần được thiết kế và xây dựng phù hợp để tạo nơi trú ẩn thoải mái và phòng bệnh cho gà. Chuồng gà rất quan trọng, là nơi che nắng, che mưa. Là nơi nghỉ ngơi của cả đàn gà, thậm chí là phòng bệnh. Nếu chúng ta thiết lập kỹ thuật phù hợp ngay từ đầu, gà sẽ phát triển tốt hơn và ít bệnh tật hơn. Hãy tham khảo cách thiết kế chuồng trại cho gà thả vườn đơn giản mà chuẩn khoa học trong bài viết bên dưới nhé.
Sơ lược về gà thả rông
Gà thả vườn (Yarding) hay gà thả rông (Free Ranger) là những con gà được nuôi theo phương pháp chăn nuôi thả vườn. Ngày nay, đây là phương pháp nuôi gà công nghiệp; lần đầu tiên được đề ra ở Pháp vào năm 1960.
Tại Việt Nam, tính đến năm 2014, quốc gia này có gần 328 triệu con gà. Nhưng gà lông trắng (gà công nghiệp) chỉ chiếm khoảng 52 triệu con; còn lại là gà lông màu thả vườn và gà lông màu nuôi tập trung. Hiện nay gà thả vườn vẫn chiếm phần lớn trong tiêu dùng ở Việt Nam. Đây chính là ưu thế cạnh tranh quan trọng trong sản phẩm thịt gia cầm hiện nay. Đồng thời loại gà này không phải là mặt hàng cạnh tranh trực tiếp với gà Mỹ nhập khẩu.
Các yếu tố cần quan tâm khi làm chuồng nuôi gà thả rông
Có hai mẫu thiết kế chuồng nuôi gà thả vườn là chuồng nuôi nhốt hoàn toàn khép kín và chuồng kết hợp với một khoảnh vườn để vừa thả vừa nhốt. Bài viết này sẽ đề cập đến việc thiết kế chuồng theo hướng vừa nhốt vừa thả. Đây là mô hình có chi phí thấp. Và có thể áp dụng với những hộ có quy mô đàn không quá lớn.
Chọn hướng cho chuồng nuôi
Điều kiện tiên quyết trước khi tiến hành thiết kế chuồng gà thả vườn là chọn hướng. Vậy hướng nào là phù hợp nhất?
Theo các chuyên gia trong ngành, làm chuồng cho gà thả vườn phải xoay về hướng Đông hoặc Đông Nam; hướng có thể đón ánh nắng khi mặt trời mọc và tránh được những luồng gió không tốt. Trường hợp địa hình không thể xoay theo 2 hướng trên; có thể chọn hướng Nam để giảm thiểu tối đa những ảnh hưởng xấu từ mưa, gió, nắng nóng.
Kích thước chuồng nuôi gà thả rông
Tuy vào số lượng gà hộ muốn nuôi mà thiết kế kích thước chuồng trại cho phù hợp. Đối với quy mô 1.000 con, có thể xây chuồng theo kích thước 6 x 20 x 3 m (rxdxc); tùy vào địa hình của từng hộ mà thay đổi thông số cho phù hợp. Chuồng nuôi khi xây dựng phải đảm bảo tính thông thoáng, không ẩm thấp. Nếu không sẽ rất dễ gây bệnh cho vật nuôi.
Nền chuồng nên được tráng xi măng để dễ dàng vệ sinh cho gà. Thiết kế kết hợp với hệ thống thoát nước. Mái nên lợp theo 2 hướng để có thể làm mát khi thời tiết nóng. Quây chuồng bằng lưới (hoặc vật liệu khác như gỗ) để thoáng gió. Thiết kế hố dùng để sát trùng ngay trước cửa chuồng. Chi phí ước tính cho việc xây dựng một chuồng nuôi gà thả vườn vào khoảng 20 – 25 triệu đồng.
Vườn thả
Có thể tận dụng khoảnh đất có sẵn. Làm tường bao quanh vườn bằng lưới; để tránh việc gà bay nhảy làm thất thoát số lượng nuôi. Mật độ phù hợp là từ 1 – 2m2/con, có thể làm rộng hơn nếu vẫn còn đất.
Nên chú ý san lấp mặt vườn bằng phẳng, không để xuất hiện những chỗ lồi lõm. Nếu xuất hiện những chỗ lồi lõm sẽ đọng lại nước sau mỗi trận mưa. Như thế không tốt cho sức khỏe của gà. Thiết kế hệ thống thoát nước cho khoảnh sân chơi phải được đặc biệt chú trọng. Đảm bảo thoát được hết nước khi trời mưa.
Thiết kế thêm khu vực tắm cát cho gà, kích thước tham khảo 13x3x0,4m (dxrxs). Trồng cây để tạo bóng mát cho gà nếu có thể.
Sàn đậu cho gà bằng tre, gỗ
Vì gà thả vườn có tập tính thích ngủ trên cao. Do đó cần thiết kế 1 sàn đơn giản bằng tre hoặc gỗ hình chữ thập đan vào nhau.
Hoạt động này giúp các chú gà ít lấn chiếm lãnh địa của nhau; tránh được những “xung đột” trong chuồng và tạo được không gian sống thoải mái hơn cho chúng.
Các dụng cụ khác trong chuồng nuôi gà thả rông
- Máng ăn cho gà thả vườn: Dụng cụ này có thể tự chế hoặc mua loại có sẵn; không cần phải dùng loại nhiều tiền. Chỉ cần nó đảm bảo những yếu tố sau: dễ dàng vệ sinh, tẩy rửa; phù hợp với độ tuổi của gà; vị trí đặt máng ăn phải đảm bảo khô ráo, không bị dính nước mưa sẽ dễ gây ẩm mốc.
- Máng uống cho gà thả vườn: Dụng cụ này được bán rất nhiều trên thị trường. Có thể lựa chọn loại phù hợp với lứa tuổi gà mình đang nuôi. Đặt gần với vị trí máng ăn (không quá gần để tránh nước rơi vào máng ăn).
- Hệ thống sưởi ấm, lồng úm, dụng cụ sát trùng … cần trang bị đầy đủ.
- Nên xây thêm một chuồng nhỏ để trường hợp những chú gà bị bệnh sẽ được chuyển sang khu vực chuồng này để cách ly và điều trị.
