Nghề nuôi cá rô đồng thương phẩm hiện rất phát triển ở khu vực phía Nam. Đây là loài cá ăn tạp, sức đề kháng cao, dễ chăm sóc, thịt dai, thơm ngon nên được thị trường ưa chuộng. Tuy nhiên, trong quá trình nuôi cá rô nếu không được chăm sóc cẩn thận thì cá vẫn có nguy cơ mắc một số bệnh thường gặp ở cá rô. Bệnh có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau như: vệ sinh ao/hồ kém, do thức ăn thủy sản không đảm bảo đủ chất dinh dưỡng,… và các yếu tố khác. Chính vì vây, trong viết hôm nay, chúng tôi xin giới thiệu một số bệnh thường gặp khi nuôi cá rô đồng và cách phòng trị. Những bà con nào đang chăn nuôi cá rô đồng thì đây sẽ là bài viết hữu ích cho bà con.
Nguyên tắc phòng bệnh chung cho cá rô đồng
Để phòng bệnh, ta cần phải hạn chế thay nước và tránh thả cá giống lúc thời tiết giao mùa. Định kỳ bón khử trùng nơi cho ăn. Điều chỉnh khẩu phần ăn, số lần cho ăn trong ngày sao cho phù hợp, duy trì chất lượng môi trường ao nuôi, định kỳ diệt khuẩn môi trường ao và đặc biệt là phải bổ sung các vitamin E, acid amin và các khoáng chất cần thiết cho cá…
Phòng bệnh cho cá rô đồng từ đầu vụ nuôi: Chuẩn bị ao nuôi kỹ, cải tạo ao, sên vét lớp bùn đáy ao; Dùng vôi để xử lý đáy ao với liều 7 – 10 kg/100 m2. Nên kiểm tra các chỉ tiêu trong ao như pH đáy ao để bón lượng vôi phù hợp; Chọn con giống khỏe mạnh, không có mầm bệnh, có nguồn gốc rõ ràng; Thả cá với mật độ phù hợp (khoảng 40 con/m2 là thích hợp nhất); Quản lý tốt môi trường nuôi, hạn chế khí độc trong cả quá trình nuôi; Cho cá ăn đầy đủ chất dinh dưỡng, quản lý thức ăn hợp lý (nhất là vào cuối vụ); Định kỳ xử lý diệt mầm bệnh trong ao nuôi bằng các thuốc sát trùng như Iodine, Chlorine…
Nhận biết và phòng bệnh nấm thủy mi
Tác nhân gây bệnh là nấm thủy mi gây ra, nấm bám vào cơ thể cá thành từng mảng trắng giống như bông gòn nên người nuôi cá hay gọi bệnh này là bệnh bọ gòn, nấm da, mốc nước. Nguyên nhân gây ra bệnh chủ yếu do tiết trời thay đổi và môi trường nước ao nuôi cá bị ô nhiễm, tạo điều kiện cho nấm thủy mi hiện có trong nước sinh sôi phát triển. Nấm bám vào cơ thể hút máu và sinh trưởng rất nhanh, nhất là khi cá bị nhiều vết thương. Cá bị bệnh yếu ớt, bỏ ăn, bơi lội lờ đờ và chết sau vài ngày. Trong trường hợp ao nuôi bị nhiễm bệnh trầm trọng sẽ làm giảm sút rất nhiều đến sản lượng cá.
Để trị bệnh này, có thể dùng nước muối 2-3% tắm cá trong 10 phút hoặc dùng vôi để khử trùng nước ao. Hoặc dùng sản phẩm hữu cơ Cenplex Cu để trị bệnh cho cá cũng rất hiệu quả. Cách sử dụng Cenplex Cu như sau: cần tát cạn nước ao (do cá rô đồng có cơ quan hô hấp phụ nên không sợ cá bị ngạt thở) để tăng hiệu quả của thuốc và để đỡ hao thuốc. Dùng 100gr Cenplex Cu hoà tan trong 10 lít nước sạch tạt đều trên diện tích 100m2 ao, để cá có thể tiếp xúc trực tiếp với thuốc. Để phòng bệnh nấm thủy mi, ao ương nuôi phải được tẩy dọn kỹ sau mỗi vụ nuôi. Khi cá bị xây xát cần phải tắm muối trước khi thả nuôi.
Bệnh lở loét trên cá rô đồng
Ngoài cá rô đồng thì bệnh còn xuất hiện ở cá lóc, cá trê, lươn… Trên thân cá xuất hiện các đốm đỏ, viêm loét quan sát bằng mắt thường cũng thấy một loại ký sinh trùng cắm vào thân cá, chiều dài của trùng 10 – 20 mm. Loài trùng này trông giống chiếc mỏ neo nên gọi là trùng mỏ neo. Những dấu hiệu đầu tiên là cá ít ăn hoặc bỏ ăn, hoạt động lờ đờ. Bơi nhô đầu lên mặt nước, da cá xẫm lại, có vết mòn màu xám hoặc các đốm đỏ phát triển ở đầu, thân, các vây và đuôi. Những vết loét dần dần lan rộng thành những vết loét rộng, vẩy rụng, xuất huyết và viêm. Những con cá bệnh nặng các vết loét lõm sâu tới xương. Giải phẫu các cơ quan nội tạng hầu như không biến đổi.
Cách phòng trị :
- Dùng vôi tạt xuống ao với liều lượng 2 kg/100m3 , 2 tuần 1 lần.
- Hoặc dùng muối ăn với liều lượng 2 – 3% tắm cho cá 5 – 15 phút.
- Hoặc dùng thuốc tím với liều lượng 10 g/m3 tắm cho cá trong thời gian 10 – 30 phút.
- Dùng kháng sinh có chứa Oxytetracyline, trộn vào thức ăn cho cá ăn liên tục 5 ngày.
